Valeria Golino: “Θέλω να γεράσω στην Ελλάδα”
Τί είπε η Ιταλίδα ηθοποιός στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης όπου βρέθηκε για την προβολή του σκηνοθετικού της ντεμπούτου, 'Μέλι".
Καθίσαμε στον καναπέ ενός μικρού, κλειστού χώρου πίσω από το λόμπι του Electra Palace στην πλατεία Αριστοτέλους στη Θεσσαλονίκη. Δίπλα μας η Βαλέρια Γκολίνο, έχοντας περάσει ώρες να δίνει συνεντεύξεις στις οποίες απαντούσε παράλλαγές όμοιων ερωτήσεων με αυτές που θα της γίνονταν και τώρα, ήταν ωστόσο περιχαρής και ενθουσιώδης, εμφανής στα μάτια και στη γλώσσα του σώματός της η δίψα για να μιλήσει λίγο ακόμα, μια ακόμα φορά, για αυτή την ταινία της που τόσο ξεκάθαρα αγαπάει.
Το "Μέλι" είναι το σκηνοθετικό ντεμπούτο της γνωστής -ελληνικής καταγωγής- ηθοποιού, την οποία και παρουσίασε σε Ελληνική πρεμιέρα στο 54ο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης τον περασμένο Νοέμβριο. Το "Μέλι" αφορά μια νεαρή κοπέλα, την Ιρένε (μια αινιγματική, ανδρόγυνη Τζασμίν Τρίνκα), που ασχολείται με ανθρώπους που βρίσκονται κοντά στο τέλος της ζωής τους, βοηθώντας τους να δώσουν το τέλος με δικούς τους όρους. Ένας διαφορετικού είδους 'άγγελος', η Ιρένε θα έρθει σε επαφή με έναν άνδρα που δεν είναι άρρωστος σαν όλους τους άλλους, έχει απλώς χάσει κάθε ενδιαφέρον για ζωή. Αυτή η συνάντηση θα κάνει την Ιρένε να επαναπροσεγγίσει τα πάντα.
Στην άλλη πλευρά της πόρτας αρχίζει το Happy Hour την ώρα που εμείς συζητάμε σε άψογα Ελληνικά με τη Γκολίνο για την Ελλάδα, για τη συμπόνοια, και για το πώς τα προσωπικά ζητήματα καθορίζουν αποφάσεις ζωής. Με το που καθόμαστε στον καναπέ αναφέρω την ταινία, εκείνη με κοιτάει, ξεφυσάει ανεπαίσθητα, και χαμογελάει ενώ τα μάτια της λάμπουν.
Άγχος;
Όχι, όχι. Δηλαδή άγχος, ναι, αλλά όχι αυτή τη στιγμή. Άλλες φορές ναι.
Γενικά για το πώς θα δεχόταν ο κόσμος την ταινία;
Πιο πριν, μόλις την τελείωσα, δε μου άρεσε ούτε εμένα, φαντάσου και στον κόσμο, δηλαδή έλεγα "τι έκανα". Μου πήρε καιρό να καταλάβω ότι ήμουν ευχαριστημένη τελικά. Τόσο πολύ δούλεψα, ήμουν τόσο κοντά στην ταινία μου που δεν την έβλεπα πια. Ξέρεις πώς είναι όταν αγαπάς κάποιον περισσότερο από ό,τι πρέπει; Όταν είσαι πολύ κοντά.
Εδώ αγάπησες το βιβλίο και το έκανες ταινία ή ήταν κάτι που ήθελες έτσι κι αλλιώς;
Ήθελα, ήθελα. Ήθελα να γυρίσω μια ταινία κι αυτό το βιβλίο μου έδωσε… ήταν σα να το περίμενα. Κάτι να μου δώσει ενθουσιασμό να χάσω τρία χρόνια της ζωής μου! Ή να *βάλω* τρία χρόνια της ζωής μου να σκέφτομαι το ίδιο πραγμα. Αυτό μου φαινόταν αρκετά ενδιαφέρον για μένα, αυτός ο χαρακτήρας της γυναίκας, η συνάντηση, εκείνος. Το έβρισκα πολύ κινηματογραφικό.
Ο τύπος της πρωταγωνίστριάς σου είναι πολύ συγκεκριμένος.
Και αν πας στο ίντερνετ και ψάξεις και βρεις όλα αυτά που έκανε πριν, είναι άλλη γυναίκα. Εγώ την έκανα έτσι.
Γιατί;
Ήθελα! Ήθελα να είναι έτσι, προς τα μέσα κι όχι προς τα έξω. Να είναι... concava. Όχι convex. Εγώ ας πούμε δεν είμαι έτσι. Είμαι έτσι στο μυαλό μου αλλά όχι στο σώμα μου. Στο σώμα μου είμαι, ξέρεις, νταρντανούλα προς τα έξω, είναι ένας τρόπο να είσαι γυναίκα. Ξέρεις. Προς τα έξω.
Αυτή την είδα έτσι για λόγους ψυχολογίας της. Μέχρι και τα μαλλιά της. Δε θέλει να την κοιτάνε, δε θέλει να είναι μεσα στα πράγματα. Θέλει να είναι λίγο έξω από το κάδρο. Κάθε φορά που την καδράρω, πολύ σεμνά την καδράρω σχεδόν έξω από το κάδρο. Ήθελα να είναι marginal. Ήθελα να είναι αυτό το αντρογύναικο.
Φαίνεται κι από το πώς προσεγγίζει αυτούς τους ανθρώπους.
Έχει συμπόνοια με τους ανθρώπους αλλά έχει και μια απόσταση. Τη στιγμή που χάνει αυτή την απόσταση τότε δε μπορεί να το κάνει πια. Όταν η συμπόνοια γίνεται πόνος, δεν είναι πια… Δε μπορείς να το κάνεις πια. Γι’αυτό τα σκέφτεται όλα αυτά. Δεν πιστεύει ότι είναι κακό αυτό που κάνει, απλώς δε μπορεί να το κάνει πια η ίδια.
Πολλοί ηθοποιοί στην πρώτη τους ταινία δοκιμάζουν κάτι ελαφρύ ή πιο απλό…
...και είναι με αυτούς μέσα ε; Βάζουν τον εαυτό τους. Σχεδόν πάντα.
Ή κάνουν κάτι λιγότερο απαιτητικό. Το "Μέλι" διαχειρίζεται όμως ένα πολύ δύσκολο θέμα.
Αλλιώς γιατί;; Ήταν δύσκολο και επικίνδυνο γιατί κάθε σκηνή μπορούσε να χαλάσει. Μιλάς για ένα ηθικό πρόβλήμα τόσο πολύ… delicate, που σκεφτόμουν συνεχώς πώς θα… avoid this, avoid that. Πώς θα αποφεύγω. Δύσκολο το θέμα. Αλλά από την άλλη δεν ήθελα να κάνω ένα μανιφέστο, να κάνω μια ιδεολογική ταινία, μια πολιτική που λέει "αυτό είναι λάθος αυτό είναι σωστό". Δεν ήθελα τίποτα από όλα αυτά. Ήθελα κάτι που να έχει να κάνει με τη ζωή. Άρα με το θάνατο. Ήθελα να το κάνω όλο μαζί. Που να μιλάει και για τα πράγματα που φοβόμαστε να αφήσουμε. Την ομορφιά, το φως, το νερό, τη ζωή, τη μουσική... τους άντρες…
Ήθελα να μιλάω για κάτι που να έχει πολύ να κάνει με τη ζωή. Αυτό μου φαινόταν ενδιαφέρον, να μιλάμε για το θάνατο και τη ζωή μαζί. Γιατί να μην κάνω αυτή την ταινία και να κάνω μια κωμωδία ρομαντική; Δεν υπάρχουν πολλοί σκηνοθέτες που το κάνουν καλύτερα από μένα; Γιατί να την κάνω; Γιατί να γίνω σκηνοθέτης θέλω να πω! Γιατί να κάνω τώρα μια άλλη ταινία; Τώρα ας πούμε όλοι μου λένε "άλλη ταινία άλλη ταινία". Ναι αλλά γιατί να την κάνω τώρα. Δε λέω ότι η επόμενη ταινία που θα κάνω θα είναι κοινωνική που να έχει ένα μεγάλο πρόβλημα… όχι. Δεν λέω αυτό. Λέω ότι πρέπει να μου δώσει αρκετό ενθουσιασμό για να πάω. Να επιμένω, να επιμένω, να επιμένω, να *επιμένω*. Να επιμένω στο ίδιο πράγμα. Εγώ βαριέμαι! Βαριέμαι πάρα πολύ να μένω στο ίδιο πράγμα. Θέλω να φεύγω.
Εξάλλου και στη ζωή σου έχεις ζήσει και Αμερική και Ευρώπη, μετακινείσαι συχνά.
Είναι χιλιάδες πράγματα. Έμεινα δέκα χρόνια Αμερική. Άντρες, πράγματα... είναι πάντα τα private reasons της ζωής σου που σε πάει εδώ ή εκεί. Μου άρεσε πάρα πολύ όταν έμενα εκεί. Τώρα μου αρέσει που ξαναγύρισα, μου αρέσει να μένω στην Ιταλία, είναι κοντά η οικογένειά μου εκεί. Αλλάζουν και τα πράγματα όταν περνάει ο χρόνος. Αλλά δεν ξέρω, χάος. (γελάει)
Είμαστε και πιο κοντά στις οικογένειες σε αυτές τις χώρες υποθέτω.
Κοντά ναι αλλά ξέρεις, η μαμά εδώ, ο αδερφός μου είναι αλλού. Αλλά κοντά, ναι. Εσύ;
Ε, ναι.
(γελάει). Ναι. Άσε που δεν ξέρω τι θα γίνει. Μπορεί να φύγω πάλι, να πάω αλλού. Αλλά τώρα το main concern είναι θα βρω ποτέ κάτι άλλο να κάνω; Μια άλλη ταινία; Ή θα το αφήσω να πάει στο διάολο; Θα ήθελα να βρω κάτι. Θα μου άρεσε να κάνω μια ταινία στην Ελλάδα, πάρα πολύ. Να βρω την κατάλληλη ιστορία να την κάνω στην Ελλάδα. Πάρα πολύ.
Τα ελληνικά σου είναι τέλεια.
Παιδί ήμουν εδώ στην Ελλάδα. Μεγάλωσα στην Ελλάδα. Από τα 4-8 και στα 12-16, πολύ σημαντικά χρόνια. Και βέβαια δε τα ξέχασα. Και ανακουφίζομαι όταν έρχομαι εδώ, ακόμα και έτσι χάλια που είμαστε αυτή τη στιγμή. Δε ξέρω τι μου κάνει η Ελλάδα. Είναι πραγματικά η μητρική μου. Ανακουφίζομαι, μ’αρέσει πάρα πολύ. Εδώ θέλω να γεράσω, (πιάνει τα μαλλιά της και χαμογελάει), να, αυτά τα μαλλιά να ασπρίσουν. Θέλω να γεράσω εδώ.